Cumhuriyet Üzerine!

Bilindiği üzere kavram olarak 'halk yönetimi' demek.
'Halkın kendi kendini yönettiği siyasal rejim.'

Teknik olarak, ahalinin seçim ve temsil ilkesine bağlı olarak ülke/devlet idaresinde söz sahibi olduğu varsayılan siyasal sistem.
****
Batı'da kapitalizmin gelişimi ve modernleşme; burjuva sınıfın, geleneksel mülk sahibi sınıflara karşı mücadelesinde 'ayaktakımı' nı yedekleyerek giriştiği uzun soluklu mücadeleler, Rönesans, Reform ve Aydınlanma, burjuva devrimler...
Nihayet egemenliğin kaynağının 'ilahi' değil 'dünyevi' olduğuna ve egemenlik yetkilerinin kralda, derebeyde, kilisede değil ulusta olduğuna dair düşüncenin gelişimi ve ulusun egemenlik yetkilerinin somutluk kazandığı varsayılan organların/temsili kurumların güçlenmesi...
Cumhuriyet denilen siyasal sistemin gelişiminin bir yönü bu;
teknik olarak seçimli siyasal sistemlerin gelişimi.
Geleneksel egemenlik sistemlerinden modern egemenlik sistemlerine geçiş!
Bu açıdan Dünya'da bolca Cumhuriyet var.
****
Cumhuriyetin, yukarıda ifade edilen tarihsel toplumsal süreçlerden çıkışla, seçimli bir sistem olmaktan ziyade belirli değerlerin geçerliğinin kabul edildiği/sağlandığı toplumsal sistem olarak değerlendirilmesi meselenin bir başka yönü.
Bu açıdan 'Cumhuriyet erdemdir.'
Öyle ki yüzyılları bulan toplumsal gelişmenin (ki sınıf mücadeleleri içinde gerçekleşir bu) 'büyük insanlığa' bıraktığı bakiyedir Cumhuriyet!
İnsanların bireysel ve kolektif olarak kendi yaşamlarının dolaysız öznesi olabilmelerine duyulan inanca ve güvene dayanır.

Cumhuriyet, laikliktir, "eşitlik, özgürlük ve kardeşlik"tir.